کتاب کمک حافظه حقوق مدنی (جلد اول) - دکتر مهدی فلاح

کتاب کمک حافظه حقوق مدنی (جلد 1) نوشته ی دکتر مهدی فلاح خاریکی توسط انتشارات دور اندیشان به چاپ رسیده است.

این کتاب جلد اول از مجموعه ی دو جلدی " کمک حافظه حقوق مدنی" می باشد که مطالب آن مطابق با سر فصل های آموزشی دانشگاه ها نگارش شده است و برای دانشجویان و داوطلبان آزمون وکالت، قضاء، کارشناسی ارشد و دکتری مناسب می باشد. هدف عمده ی این اثر، تسهیل یادگیری و تدریس حقوق مدنی همراه با سرعت، جامعیت و دقت می باشد. از این رو "دکتر مهدی فلاح خاریکی" سعی کرده است تا در بررسی و طرح مباحث کتاب از نمودارها، جدول ها، تقسیم بندی ها و شرح مسائل از طریق مثال ها و نمونه سوالات آزمون های گذشته استفاده کند. در واقع اثر پیش رو یک کتاب کمک آموزشی حقوقی می باشد که مطالب آن عموماً در دانشگاه ها و مؤسسات حقوقی به عنوان منبع دست اول آموزش داده می شوند و در آزمون های حقوقی نیز مورد طرح سوال قرار می گیرند. علاوه بر این، در جلد حاضر در مورد شرح مباحث جدید و قوانینی که به تازگی تصویب شده اند و قوانینِ خاص مرتبط از قبیل مقررات قانون بیمه اجباری شخص ثالث مصوب 1395، قانون حمایت خانواده مصوب 1391، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست مصوب 1392، قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 که در بسیاری از کتب حقوقی وجود ندارند نیز اطلاعات کاملی ارائه شده است.

کتاب کمک حافظه حقوق مدنی (جلد اول) مشتمل بر چهار بخش می باشد: حقوق مدنی (1) 2-حقوق مدنی (2)  3-حقوق مدنی (3)  4- حقوق مدنی (4)

 

برشی از متن کتاب

بخش نخست: حقوق مدنی 1 (اشخاص و محجورین) استفاده از نام خانوادگی دیگری: هر شخص نسبت به نام خانوادگی خود حق تقدم دارد و کسی نمی تواند از نام خانوادگی او استفاده کند مگر با اجازه آن شخص. حق تقدم نام خانوادگی با رعایت تاریخ تقدم صدور اسناد، مختص اشخاصی است که نام آنان در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت می‌ رسد و دیگری حق انتخاب آن را در حوزه آن اداره ندارد مگر با اجازه دارند حق تقدم (ماده 41 قانون ثبت احوال). به عبارت دیگر دارنده حق تقدم نام خانوادگی کسی است که برای اولین بار در قلمرو هر اداره ثبت احوال مستقل نام خانوادگی به نام او ثبت شده باشد. لذا ملاک تشخیص تاریخ صدور سند سجلی یا شناسنامه خواهد بود. این حق به ورثه قانونی شخص نیز انتقال می‌یابد و در صورتی که شخصی نام خانوادگی را غصب کند هر یک از ورثه به تنهایی می تواند نسبت به این عمل اعتراض کند (ماده 998 قانون مدنی.) در صورتی که وراث بخواهند به شخص دیگری اجازه استفاده از نام خانوادگی خویش را بدهند باید به اتفاق یعنی تمام وراث این امر را اجازه دهند تا آن شخص بتواند آن نام خانوادگی را اختیار کند. (قسمت اخیر ماده 41 قانون ثبت احوال.) بخش دوم: حقوق مدنی 2 (اموال و مالکیت) معنای حاکم در قانون مدنی: در فقه امامیه حاکم شرع تمام وظایف دولت به معنای عام کلمه را دارد پس می‌توان گفت مقصود قانون مدنی از حاکم دولت به معنای عام کلمه یعنی قدرت حاکم است. برای یافتن مصداق کلمه حاکم باید دید وظیفه حکومت را در هر مورد کدام یک از سازمانهای دولتی به عهده دارد. بهترین ضابطه برای تعیین شخصیتی که باید به نام حاکم وقف عام را بپذیرد جهت و مصرف وقف است. برای مثال در وقف مالی جهت تعمیر راههای کشور وزارت راه حاکم است و در وقف مالی جهت زیباسازی شهر، شهرداری حاکم است و در جهت احداث بیمارستان، وزارت بهداشت. در جایی که هیچ سازمان یا نهاد مستقل یا عهده دار تحقق بخشیدن به هدف واقف نیست، مانند وقف بر غیر محصور یا مسجد، قبول وقف با دادستان است. بخش سوم: حقوق مدنی 3 (قواعد عمومی قراردادها و سقوط تعهدات) شبه عقد: عمل ارادی و مشروعی است که بدون توافق اشخاص نیز ایجاد تعهد می کند. مثال: رابطه میان مدیر فضولی غایب شبیه عقد وکالت است یا اگر کسی بدون استحقاق مالی از کسی دیگر بگیرد رابطه وی و مالک شبیه عقد عاریه است. این عنوان از حقوق رم اقتباس شده است به این صورت که وقتی به اعمالی بر می خوردند که منطبق با دو منبع اصلی تعهد یعنی عقد و جرم نبود ولی عدالت ایجاب می‌ کرد که بر عهده مرتکب تعهد ایجاد شود چنین توجیه می کردند که این گونه التزام ها شبیه تعهدهای ناشی از عقد است ولی در حقوق امروز اسباب ایجاد تعهد محدود محصور نیست. در حقیقت موارد مذکور به عنوان شبه عقد شباهتی با افرادی که شبیه آن تلقی شده‌اند ندارند و در این موارد منبع ایجاد تعهد قانون است. بخش چهارم: حقوق مدنی 4 (ضمان قهری) مسئولیت ناشی از استیلای نامشروع در حق دیگری: استیلای نامشروع خواه به عمد انجام شود یا ندانسته و به اشتباه، خواه متصرف از آن منتفع شود یا سودی نبرد، این تکلیف را ایجاد می‌کند که مال به مالک مسترد شود و متصرف ضامن عین و منافع باشد.

فهرست

بخش نخست: حقوق مدنی 1 (اشخاص و محجورین) مفاهیم و اصطلاحات حقوق مربوط به شخصیت شخصیت و حقوق مدنی جنین نام و نام خانوادگی پایان وجود شخص طبیعی غایب مفقودالاثر اقامتگاه اشخاص اهلیت و حجر نهاد های حمایت از محجورین  بخش دوم: حقوق مدنی 2 (اموال و مالکیت) اموال مالکیت شاخه های مالکیت  بخش سوم: حقوق مدنی 3 (قواعد عمومی قراردادها و سقوط تعهدات) مفاهیم و اصطلاحات اقسام عقد شرایط اساسی صحت قراردادها آثار قرارداد خسارت ناشی از نقض قرارداد اصل نسبی بودن اثر قراردادها شروط ضمن عقد معاملات فضولی سقوط تعهدات خیارات  بخش چهارم: حقوق مدنی 4 (ضمان قهری) موجبات ضمان قهری مسئولیت ناشی از استیلای نامشروع بر حق دیگران مسئولیت ناشی از اضرار به غیر خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه موتوری زمینی و ریلی کلید بیازماییم کتابنامه

(ویژه داوطلبان آزمون وکالت، قضاوت، کارشناسی ارشد و دکتری) مؤلف: دکتر مهدی فلاح خاریکی انتشارات: دوراندیشان