کتاب فرسودگی | کریستیان بوبن

درباره ی کتاب فرسودگی اثر کریستیان بوبن

کتاب فرسودگی اثر کریستین بوبن با ترجمه‌ی پیروز سیار توسط انتشارات دوستان به چاپ رسیده است. کتاب فرسودگی نثری روان، دلکش و سرشار از جملات پراکنده اما قابل تامل و خواندنی دارد. این اثرِ کریستیان بوبن، نویسنده‌ی صاحب‌نام فرانسوی است که در رشته‌ی فلسفه تحصیل نموده و بسیار ماهرانه، توانسته اثری این چنین زیبا و خواندنی را خلق کند؛ اثری که شرح کوتاهی از جهان‌بینی و خط فکری او را ارائه داده و مطالب ارزشمند و نفیسی را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد.

به طور کلی، بوبن در طول محتوای این کتاب، با زبانی شاعرانه و جذاب، تمامی افکار و دغدغه های ذهنی خود را بر روی کاغذ آورده، از چیستی و چگونگی نوشتن و یا به عبارتی، فلسفه و ماهیت نویسندگی سخن گفته و نوشتن را هم چون انفجار قلب و نویسنده را جراح و متخصص بیهوشی معرفی می نماید و در بخشی دیگر از کتاب، در رابطه با نازی ها و جنایات بشری و رفتارهای غیر انسانی آدمیان صحبت کرده و جنایت هر کس را به جنایت کل بشریت تعمیم داده و همگان را در این امر غیر اخلاقی مسئول می داند. به بیانی ساده تر، مولف با استفاده از تشبیهات ساده و صریح، ضمن روشن ساختن مقاصد مورد نظر خویش، به راحتی آن را به خواننده انتقال داده و وی را قادر می سازد، دنیای پیرامونش را از زاویه و دیدگاه خاص خودش، بنگرد.

بخشی از کتاب فرسودگی کریستیان بوبن

اتفاقی روی داده است.

اتفاقی روی داده است که از آن چیزی نمی دانم.

اتفاقی روی داده است که از آن چیزی نمی دانم و بر آنم که این کتاب را بنویسم تا آن را باز گویم، تا آن رویدادی که بار نخست در زندگی کورم کرد، برای بار دوم بازآید تا بر صفحه ی کاغذ خیره ام سازد. نمی دانم به مقاصد خویش خواهم رسید یا نه. نویسندگانی که پیشاپیش می دانند کتاب شان چگونه خواهد شد نویسنده نیستند، بلکه مخلوقات هستند که دچار جنون امور معقول و جدی و تکلیفی که باید ادا گردد، شده اند. من تکلیفی نباید ادا کنم. کتابی باید بنویسم از برای نوری که به من خواهد بخشید. رویدادهایی که در زندگی به وقوع می پیوندند، بسی اندک تر از آنند که می گوییم. رویداد آن گاه به وقوع می پیوندند که زندگی به زندگی ما باز می آید، به سان رودخانه ای که به یک باره طغیان می کند و به دهکده ای سرازیر می شود تا با ابهت ترین بناها را به مانند پر کاهی از زمین برکند.

رویدادی که در زندگی به وقوع می پیوندند، به سان خانه ای است با سه در مجزا - مردن و دل دادن و زادن. تنها آن گاه می توانیم به این خانه درآییم که هم زمان و در آن واحد از هر سه در بگذریم. این کار محال است و با این همه انجام می پذیرد.

داستانی حقیقی را در روزنامه و سپس در کتاب فریبنده ی یک روانکاو و خواندم. داستان مردی و کودکی و دوچرخه ای. مرد شغلی دارد. زنی نیز دارد که در انتظار به دنیا آمدن فرزندی از اوست. آن گاه که کودک زاده می شود، مرد را بر سر کارش می خوانند. او دوچرخه ی خود را بر می دارد، به زایشگاه می رود، بی آن که از سرعت خود بکاهد، از برابر زایشگاه می گذرد و ساعت ها و ساعت ها راهش را ادامه می دهد. به خانه ی خود باز نمی گردد و فردا و روزهای بعد بر سر کارش نمی رود.

چند ماه بعد او را در کشوری دیگر باز می یابند، در حالی که قادر نیست بگوید چه کرده و دلیل کارش چه بوده است. از دیدگاه روانکاو، رویدادی که به وقوع پیوسته فرار دوچرخه سوار است. از دیدگاه من، رویدادی که به وقوع پیوسته این نیست که مردکی بی مایه خانواده ی خویش را ترک کرده است. رویداد، تولد کودک است. فرار از برابر رویداد، گریز سوار بر چرخ های آجدار، خش خش سریع فرار در تاریکی، خصلت انسانی است. در این جا این خصلت دیده می شود. فقط همین.

این دوچرخه سوار را که قلب او به سان قلب اسبی دیوانه ساعت ها و ساعت ها در جاده ی تاریک می تپد، می شناسم. او را از وسوسه ی گریختن از برابر آن چه فرا می رسد می شناسم، از این وسوسه که چنان کند تا آن چه فرا می رسد، دیگر محلی برای فرا رسیدن نداشته باشد.

آن چه فرا می رسد همواره نام واحدی دارد. سخن را ساده می کنم تا چیزی از حقیقتی پیچیده را از کف ندهم...

• نویسنده: کریستیان بوبن
• مترجم: پیروز سیار
• انتشارات: دوستان