کتاب هلن و سه نمایش نامه دیگر | اوریپید

درباره‌ی کتاب هلن و سه نمایش نامه دیگر

کتاب هلن و سه نمایش نامه دیگر، مجموعه‌ی چهار نمایشنامه زیبا و تاثیرگذار تحت عناوین "هیپولیت"، "هلن"، "آلسست" و "ایون" را در برمی‌گیرد که توسط "اوریپید"، شاعر و نمایشنامه‌نویس صاحب‌نام یونان باستان به نگارش درآمده است و هر یک، جزء درخشان‌ترین آثار این مرد بزرگ محسوب می‌گردند. مترجم علاوه بر ارائه‌ی متن این چهار نمایشنامه در ابتدای کتاب، شرح مفصلی را نیز در باب زندگی شخصی اوریپید بیان نموده و مخاطب را با سرنوشت این نویسنده‌ی شهیر، بیشتر آشنا می‌سازد.

به عنوان مثال در نمایش نامه ی "هیپولیت"، داستان درباره ی مردی جوان و برازنده به نام هیپولیت، فرزند "تزه"، پادشاه "آتن"، می باشد که در سرزمین "ترزن" زندگی می کند. این مرد جوان، از برقراری رابطه با زنان و عشق و دلدادگی گریزان بوده و همواره، "آفرودیت"، الهه ی عشق، را هوسران ترین خدایان آسمان برشمرده و از ستایش و عبادت او پرهیز می کند.

وی به شکار علاقه مند است و از همین روی، "آرتمیس"، خواهر "آپولون" و دختر "زئوس"، الهه ی شکار را می ستاید؛ همین موضوع موجب ایجاد خشم و کینه ای بزرگ در قلب، آفرودیت شده و تصمیم می گیرد با طراحی نقشه ای شوم، هیپولیت را به سزای این همه بی توجهی و بی احترامی به مقام و جایگاه خویش به عنوان خدا، رسانده و از این طریق، به آرامش خاطر دست یابد.

بخشی از کتاب هلن و سه نمایش نامه دیگر

[صحنه ی نمایش رو به روی کاخ پادشاهی، در شهر ترزن است]

تزه مدت یک سال در این کاخ به میل و رضای شخص خود انزوا گزیده است تا پادافره خونی را که به دست خود ریخته است پس بدهد. در یک سوی صحنه، مجسمه ی آفرودیت قرار گرفته است، و در سوی دیگر آن مجسمه ی آرتمیس. در وسط صحنه نیز در کاخ دیده می شود.

[آفرودیت داخل می شود.]

آفرودیت: منم آفرودیت که در میان آدمیان به زور و نیرو معروفم و در جمع خدایان به شوکت و جلال. نام دیگر من در آسمان سیپریس است. قلمرو فرمانروایی من بر همه ی سطح زمین گسترده است؛ از سواحل خاور تا دریای باختر و در هر جا که روشنایی آفتاب بر آن می تابد. هر آن کس که حرمت مرا بشناسد و فرایض مرا به جا آرد، بدو با نظر شفقت می نگرم و برعکس هر آن کس را که کبر و گردن کشی کند به خاک تیره در می افکنم؛ چه خدایان نیز دارای غرور و نخوت هستند و طبیعت آنان خواهان آن است که مورد تکریم و ستایش مردم خاکی قرار گیرند. برای آن که همه ی جهانیان به صدق گفتار من ایمان آورند هم امروز من سخنان خود را به اثبات خواهم رسانید.

هیپولیت که آمازون او را از پشت تزه زاده است و از هنگام کودکی، پیته ی سخت گیر او را پرورانده است، یگانه کسی است در میان ساکنان ترزن که مرا هوس ران ترین خدایان آسمان می شمرد و از عشق و کامرانی پرهیز می کند و تن به ازدواج با زنان در نمی دهد و پیوسته آرتمیس، خواهر آپولون و دختر زئوس را ستایش می کند.

وی هر روز به همراه آرتمیس باکره جنگل های سبز و خرم را در می نوردد و سگان شکاری او بیشه ها را از شکار خالی می کنند و اصلا آرزو و هوس هیپولیت آن است که با کسانی که از مردم خاکی برتر و بزرگ ترند نشست و برخاست کند.

من به شکار و گردش آنان حسد نمی ورزم و دلیلی هم در میان نیست که حسد مرا برانگیزد؛ لیکن هیپولیت به من اهانت روا داشته و لاجرم هم امروز به کیفر آن خواهد رسید. من از دیروز نقشه ی کار خود را کشیده ام و دیگر چیزی نمانده است که نتیجه ی آن معلوم گردد.

دو سال پیش هیپولیت از سرای پیته به درآمد و رهسپار آتن شد تا در آن جا در مرسم سماع مقدس شرکت جوید و دوره ی شاگردی خود را به پایان رساند. در آن جا بود که چشم فدر نیکومنظر، همسر پدرش بدو افتاد و به تدبیرو دستور من عشقی شدید بر وجود او چیره شد دیری نگذشت که هیپولیت به ترزن برگشت و فدر چون ملکه ی آتن بود، در آن جا بماند.

به فرمان ملکه معبدی برای پرستش عشق بر روی صخره های پالاس در آکروپل ساخته شد که نظر آن از جانب دریا به سوی ترزن بود و دل ملکه پیوسته پیش یار غایتش بود و دمی از عشق او نمی آسود. نام این معبد نیز از آن زمان تا به امروز همواره به اسم هیپولیت نامیده شده است...

کتاب هلن و سه نمایش نامه دیگر اثر اوریپید با ترجمه‌ی محمد سعیدی توسط انتشارات علمی و فرهنگی به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب هلن و سه نمایش نامه دیگر

نگاهی به زندگی اوریپید، تراژدی نویس بزرگ یونان

هیپولیت

اشخاص نمایش

هلن

اشخاص نمایش

آلسست

اشخاص نمایش

ایون

اشخاص نمایش

• ادبیات کلاسیک جهان
• نویسنده: اوریپید
• مترجم: محمد سعیدی
• انتشارات: علمی و فرهنگی