کتاب گرگ بیابان | هرمان هسه؛ کبیری

درباره‌ی کتاب گرگ بیابان هرمان هسه

کتاب گرگ بیابان از آثار هرمان هسه می‌باشد که با ترجمه‌ی دکتر قاسم کبیری توسط انتشارات فردوس به چاپ رسیده است. کتاب گرگ بیابان که اولین بار سال 1927 در آلمان منتشر شد، دهمین رمان نویسنده‌ی مطرح سوئیسی - آلمانی "هرمان هسه" می‌باشد و همچون دیگر آثار وی اتوبیوگرافی خود نویسنده است. این کتاب در مدت کوتاهی با اقبال بسیار خوبی مواجه شد و نسخه‌ی انگلیسی‌اش دو سال بعد به بازار کتاب آمد و پس از آن نیز به زبان‌های متعددی ترجمه گردید.

"گرگ بیابان" به قدری مورد توجه قرار گرفت که چند سال بعد با اقتباس از داستان آن فیلمی با همین عنوان ساخته شد. شخصیت اصلی داستان "هاری هالر" در واقع نمود شخصیت واقعی نویسنده می باشد و همه ی ویژگی ها و خصوصیات این کاراکتر اعم از عینکی بودن، مبتلا بودن به نقرس و حتی عادت به مطالعه و بیان نظریات سیاسی، از زندگی شخصی "هسه" الهام گرفته شده است.

هاری هالر مرد خردمندی است و در 48 سالگی تصمیم دارد با معرفت پیدا کردن نسبت به نفس خویش، تمامی مشکلاتی که به خاطرشان زیر بار مصیبت رفته است را حل نماید. به طور کلی "هسه" قصد دارد تا در قالب به تصویر کشیدن یک شخصیت، روح آسیب دیده ی مردم را پس از جنگ در معرض نمایش بگذارد؛ مردم متمدن و شهرنشینی که ناگهان در وجود خود ظهور خوی حیوانی را مشاهده می کنند و گرگ صفت می شوند. در واقع "هسه" با انتخاب عنوان "گرگ بیابان" وصف حال خودش را بیان می کند. وصف حال آدمی که احساس می کند از دنیا و آدم ها بریده و هم چون گرگی در میان بره ها رها شده است و یقیناً این گرگ تهدید بزرگی برای ایده آل ها، عقاید و شیوه های زندگی اجتماعی است.

بخشی از کتاب گرگ بیابان؛ ترجمه‌ی قاسم کبیری

نشانه دیگر این بود که او نیز در گروه انتحار کنندگان قرار داشت و اینجا باید این را هم بگویم که اطلاق انتحار کننده به کسی که فقط خود را نابود می ‌کنند درست نیست. در میان این مردم افرادی وجود دارند که به تعبیری برحسب تصادف نام انتحار کننده به خود گرفته اند و در هستی و ذات آن ها انتحار یقیناً جایی نداشته است.

در بین عوام افراد کم شخصیت بی ‌شماری وجود دارند که مهر تقدیر نشانه های عمیق بر سرنوشت شان نزده است و همین ها هستند که با خودکشی به زندگی خویش خاتمه می ‌دهند، بدون آن که به دلیل کاری که کرده ‌اند به گروه انتحار کنندگانی که با میل و رغبت انتحار می کنند تعلق داشته باشند. در حالی که از طرف دیگر از افرادی که ذاتاً و طبیعتاً می ‌توان آنها را در ردیف انتحار کنندگان به شمار آورد و تعدادشان کم نیست و شاید در اکثریت هم قرار بگیرند افرادی پیدا می شوند که در حقیقت از گل نازکتر هم به خود نمی گویند. انتحار کننده، که هاری هم یکی از آن ها بود، یقیناً احتیاج به این که در زندگی با مرگ ارتباطی بسیار نزدیک داشته باشد ندارد.

آدم می ‌تواند به این کار دست بزند بدون آنکه انتحار کننده باشد. آن چه به یک انتحار کننده اختصاص دارد این است که از قرار معلوم وجود این فرد، به حق یا ناحق، نطفه ی بسیار خطرناک و مشکوک و محکوم به زوال طبیعت است، موجودی است که علی الدوام به چشم خویش می بیند که در معرض مخاطره ای شگفت آور قرار گرفته. می ‌بیند که در قله یک سراشیبی تند ایستاده و جای پایی بس نااستوار دارد و تنها یک ضربه از بیرون یا مختصر ضعفی از درون برای سرنگون نمودنش به دره نیستی کفایت می کند. این افراد مسیر سرنوشت خویش را با امید به این که محتمل ترین روش مردن خودکشی است، مشخص نموده اند.

ممکن است احتمالاً این تصور پیش آید که این چنین حالاتی که معمولا در اوایل جوانی بروز می‌کنند و در سراسر زندگی دست بردار آدم نیستند نشان دهنده یک نوع نقص در نیروی زندگی باشند. برعکس در میان انتحار کنندگان می ‌توان افرادی عجیب و غریب، سرسخت و مشتاق و همچنین طبایعی متهور پیدا کرد. ولی درست همان گونه افرادی هستند که به کوچک ترین اختلال مزاج تب می ‌کنند. افرادی نیز وجود دارند که ما اسم شان را انتحار کننده گذاشته ‌ایم و اتفاقا خیلی هم احساساتی و حساس هستند و با کوچک ترین شوک، هوس خودکشی به سرش می‌زند.

اگر ما علمی داشتیم که با شهادن و قدرت به جای آن که صرفاً به مکانیسم نمودهای حیات بپردازد، هم و غم اش را مصروف موجود انسانی می ‌کرد، و اگر ما یک چیزی شبیه مردم شناسی یا روانشناسی می داشتیم همه مردم با این حقایق آشنا می ‌شدند.

آنچه درباره انتحار کنندگان گفته شد به طور وضوح اثری جز در ظاهر امور ندارد، علم النفس است و بنابراین تا حدودی به فیزیک مربوط است. از جنبه متافیزیکی مطلب وضعی بحث روشن ‌تر دارد از این نظر، انتحار کنندگان خودشان را افرادی می دانند که اسیر پنجه ی حس گناهکار بودن ذاتی فرد شده اند، افرادی که هدف زندگی را در کامل کردن و ساختن خویش خود نمی دانند.

فهرست

فهرست کتاب گرگ بیابان؛ انتشارات جامی

پیش گفتار

یادآوری نویسنده

مقدمه

یادداشت های هاری هالر

فقط برای دیوانگان

رساله ی گرگ بیابان

گرگ بیایان: سیذارتای امروز

• با ضمیمه گرگ بیابان؛ سیذارتای امروز
• نویسنده: هرمان هسه
• مترجم: دکتر قاسم کبیری
• انتشارات: فردوس