کتاب نفحات نفت - رضا امیرخانی

درباره‌ی کتاب نفحات نفت

این کتاب که شامل مقاله ای بلند در باب نقد مدیریت و فرهنگ نفتی می باشد، سال های سال در گیر و دار دریافت مجوز وزارت ارشاد بود و در نهایت با انتشارش غوغایی در میان مدیران دولتی بر پا کرد. به گونه ای که در همان روزهای اولیه ی انتشار، انتقادات فراوانی در مورد کتاب حاضر در مجلات و روزنامه ها به چاپ رسید و همه ی کسانی که "رضا امیر خانی" را تا قبل از انتشار این کتاب از برکات انقلاب می دانستند، روی خوشی به اثر تازه ی وی نشان ندادند. "نفحات نفت" به معنای بوهای خوش نفت است و مضمون اصلی آن، انتقاد از نحوه ی استفاده از نفت و مدیریت دولتی آن می باشد.

امیرخانی در نگارش این کتاب به گونه ای عمل کرده که گویی تمام مشکلات ممکلت به خاطر نفت است و بسیاری از رسانه های منتقد، علت مخالفت شان با این مقاله را بازگو کردن مسائل مربوط به فرهنگ نفتی بیان می نمایند. "امیر خانی" در این کتاب علت فرار سرمایه ی ایرانیان به خارج از کشور را طی سال ‌های دهه ی 80 میلادی، سیاست ‌های اقتصادی دولت ‌محور و انحصارگرایی دولتی می ‌داند و در این اثرِ کاملاً نقادانه اش، به نقد سیاست ‌های غلط اقتصادی دولتی می پردازد.

کتاب نفحات نفت (جستاری در فرهنگ نفتی و مدیریت دولتی) نوشته رضا امیرخانی توسط نشر افق به چاپ رسیده است.

فهرست

• مقدمه
• درآمد
• قانان
• بی کارآفرین
• منطق آزاد
• نه عامه پسند، نه خاصه پسند؛ فقط داستان مسوول پسند
• کدام استقلال، کدام پیروزی
• صنعت دولتی شدن نفت
• حزب درپیت
• ریاست نفتی
• آن چه خوبان همه دارند ما هم داریم
• جمهوری اسلامی پاکستان
• اقتصاد مورد نظر در دسترس نیست چیست
• افق
• توسعه چینی و هندی و ژاپنی و مالزیایی و...
• زمین صاف، زمین گرد، زمین مشبک
• مقصر، مدیر سه لتی نیست

برشی از متن کتاب

کدام استقلال و کدام پیروزی وقتی هر دو متصل می شوند به شیر نفتی که دست رئیس ورزش کشور است؟! و رئیس ورزش کشور، خودش با خودش رقابت می کند، البته زیر نظر داور خارجی! کدام استقلال و کدام پیروزی زمانی که سیاست نفتی، به خیال خام رای هواداران، در مدیران این دو باشگاه اعمال نظر می ‌کند؟ بگذار اسف بارترین واقعه مدیریتی یکی از این باشگاه ها در طول تاریخ انقلاب اسلامی را شرح دهم رئیس ‌جمهوری آبی، حواری یی دارد قرمز. حواری قرمز، در جایی به نامزد مورد علاقه رئیس جمهور رای نمی دهد و آن نامزد مورد علاقه که دست ‌کم وزارتی در تیم رئیس ‌جمهور سهمش بود به چیزی بالاتر از ریاست ورزش کشور نمی رسد. در دوره بعدی رای گیری برای شهردار، رئیس‌جمهور آبی، از حواری قرمزش می خواهد که این بار به نامزد جدید مورد علاقه وی رای دهد و در عوض مدیریت باشگاه قرمز را بگیرد. حواری، اطاعت امر می‌کند و رای می‌دهد و البته نامزد مورد نظر جدید باز هم رای نمی ‌آورد اما رئیس جمهور به قولش عمل می ‌کند و حواری قرمز می ‌شود رئیس باشگاه قرمز. در عرض یک سال به علت مدیریت خوب، بخت یا هر اتفاق دیگری، تیم قرمز در عین ناباوری بعد از سال ها قهرمان می ‌شود حالا این حواری رئیس جمهور و مدیر باشگاه قرمز، به محبوبیتی بی ‌نظیر دست می‌یابد و طبیعتاً این امر را رئیس ورزش که زخم خورده قدیمی حواری است و نامزد قدیم شهرداری، برنمی ‌تابد پس یکهو پیچ شیر نفت باشگاه قرمز را می بندد و حواری بدبخت، با درخشان ترین کارنامه، چاره ای غیر از استعفا پیدا نمی کند!! به این ترتیب باشگاه قرمز به دلیل یک رای نامربوط سیاسی به شهردار، بدبخت می شود. به همین راحتی و دست ‌کم سی میلیون هوادار هم محلی از اعراب ندارند و رئیس ورزش می ‌تواند قبل خواب قیلوله که از مستحبات است، شیر نفت را جوری بپیچاند که گوش مدیر و هوادار و باشگاه شش دور بپیچد، خیلی سهمگین تر از ضربت شش تایی ها! وضع آبی هم بهتر از این نیست. مدیر دولتی به دستور و به فرموده می ‌آید و می ‌رود و هیچ هویتی برای این دو تیم با هویت باقی نمی ماند. فقط عبارتی ژورنالیستی باقی می ماند به نام دو باشگاه مردمی! که مردم در آن ها هیچ نقشی ندارند... و راستی اگر مردم نقش داشتند، مگر می ‌شد مدیر موفق را به فرموده جا به ‌جا کرد؟ بعد می ‌آییم کمیته انضباطی درست می ‌کنیم و مچ ‌گیری می ‌کنیم. از بازیکن فوتبال با شش کلاس سواد و مدام بیانیه می ‌دهیم... وقتی مدیر فوتبالی به فرموده و شش6 ماه یک بار، تغییرات می کند، به طور طبیعی بازیکن سالاری به وجود می ‌آید. مدیری که نه سرمایه دار بوده است، نه سرمایه ساز بوده است، نه اعتبار ورزشی دارد و نه اعتبار مدیریتی، با طول دوره شش ماه به صورت متوسط کجا می تواند به ستاره ای با طول دوران بازیگری لااقل ده سال و دستمزدی لااقل بیست برابر امر و نهی کند؟ صفحه 95

(جستاری در فرهنگ نفتی و مدیریت دولتی) نویسنده: رضا امیرخانی انتشارات: افق